پیشرفت صنعت لعاب مرهون عوامل متعددی است که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره نمود : ۱ ) تولید ورق های سردنورد ویژه لعابکاری در دنیا و اخیراً در ایران . ۲ ) استفاده از روش الکترواستاتیک و کاربرد لعاب به صورت لعاب ( خشک ) بدون نیاز به مراحل چربی زدایی . ۳ ) کاربرد روز افزون تئوریهای علمی . ۴ ) به ثمر نشستن تحقیقات محققین در واحدهای گوناگون و رو به گسترش لعابکاری . ۵ ) تأسیس آکادمیهای مختلف آموزش لعابکاری و ایجاد زمینه های علمی آن در دانشگاه های مختلف دنیا و اخیراً در ایران .

تحقیق کامل دانشجویی درباره لعاب کاری فلزات

۷۷ صفحه و آماده پرینت

 

فهرست مطالب 

• تعاریف سیر تکاملی لعاب
• مواد اولیه مورد مصرف در ساخت لعاب
• تولید و ساخت لعاب
• اصول چسبندگی لعاب
• انواع لعاب
• آماده سازی لعاب
• ورقهای مورد استفاده برای لعاب کاری
• عملیات مقدماتی لعابکاری
• فرایند پوشش دادن لعاب
• پخت و کوره های پخت لعاب
• کنترل کیفی محصول نهایی
• مواد کمکی لعاب

 

لعاب فلز

مقدمه

پیشرفت صنعت لعاب مرهون عوامل متعددی است که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره نمود :

۱ ) تولید ورق های سردنورد ویژه لعابکاری در دنیا و اخیراً در ایران .

۲ ) استفاده از روش الکترواستاتیک و کاربرد لعاب به صورت لعاب ( خشک ) بدون نیاز به مراحل چربی زدایی .

۳ ) کاربرد روز افزون تئوریهای علمی .

۴ ) به ثمر نشستن تحقیقات محققین در واحدهای گوناگون و رو به گسترش لعابکاری .

۵ ) تأسیس آکادمیهای مختلف آموزش لعابکاری و ایجاد زمینه های علمی آن در دانشگاه های مختلف دنیا و اخیراً در ایران .

علاوه بر موارد فوق الذکر ، تأثیر عوامل اقتصادی را نیز بر صنعت لعابکاری نمی توان نادیده انگاشت ، چرا که امروزه تهیه ورق های مخصوص لعابکاری نسبت به گذشته سریع تر و با هزینه نازلتری صورت می گیرد و همچنین میزان اتلاف پودر لعاب و درصد ضایعات محصول در روش الکترواستاتیک بسیار ناچیز بوده و از طرفی میزان مصرف پودر در این روش بسیار کمتر از لعاب مصرفی در سایر روش ها می باشد و در کنار آن خطاهای فردی نیز به حداقل ممکن می رسد .

نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

فصل اول

تعاریف و سیر تکاملی لعاب

واژه لعاب ” ENAMEL ” ، ریشه لاتین داشته و از کلمه ” Smaltum ” مشتق شده است . این لغت بعدها در آلمان به صورت ” Smalzan ” در آمده و هنوز هم در ایتالیا به فرم ” Smalto ” وجود دارد . سرانجام در زبان فرانسه و همچنین با تلفظی مشابه در آلمان ، از لغت ” email ” برای بیان این واژه استفاده شد .

لعاب ، به جامدی شیشه گون که از ذوب یا گداختن مخلوطی از چندین ماده معدنی بدست می آید اطلاق می شود .

از نظر تاریخی برای اولین بار لعاب به منظور پوشش دادن فلزات طلا ، نقره و مس مورد استفاده واقع شد . این فلزات از زمان های قدیم شناخته شده بودند و به راحتی با لعاب دادن بر روی آنها جهت ساخت مدال ها و جواهرات سلطنتی به کار گرفته می شدند . باستان شناسان بر این باورند که اولین بار در سواحل مدیترانه و به طور دقیق تر در مصر و قبرس ، در طول دو قرن قبل از میلاد مسیح از لعاب استفاده می شده است .

نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

 

خواص و کیفیت لعاب به طور مداوم بهبود و توسعه داده می شد و روش های تعدیل شده ای در زمینه توسعه لعاب اشیاء آهنی و افزایش قدرت چسبندگی لعاب به فلز به کمک ناهموار نمودن سطح آن بر روش های قبلی چیره گشته اند . در اواخر قرن گذشته به اهمیت قدرت پیوندی بعضی از اکسیدهای معین از جمله اکسید کبالت و نیکل پی برده شد . این اکسید ها امکان ایجاد سیستمی تقریباً تفکیک ناپذیر بین لعاب و آهن را فراهم می ساختند .

بنابر اظهار نظر کارشناسان مختلف ذخیره مواد خام آلی مورد نیاز برای تولید رنگها و پلاستیکها در اعماق زمین رو به اتمام است . این مواد آلی شامل نفت ، ذغال سنگ و گاز می باشند . منبع مواد خام تمامی لعابها پوسته زمین است و معادن مختلف موجود در آن سرشار از مواد اولیه مورد نیاز لعاب می باشند و آخرین برآوردها حاکی از پایان ناپذیر بودن این معادن است .

نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

  

فصل دوم 

مواد اولیه مورد استفاده در ساخت لعاب فلز

بنابر اظهار نظرکارشناسان مختلف ذخیره مواد خام الی مورد نیاز برای تولید رنگها و پلاستیکها در اعماق زمین رو به اتمام است این موادالی شامل نفت.زغال سنگ وگاز استمنبع مواد خام اولیه تمامی لعابهاپوسته زمین استو معادن مختلف موجود در انسرشار از مواد اولیه مورد نیاز لعاب می باشندو اخرین براوردها حاکی از پایان ناپذیر بودن این معادن است پلاستیکها و رنگها بعنوان پوشش محافظ سطوح فلزی بالعاب در رقابت می باشندولی با توجه به پایان یافتن ذخائرمواد الی در اینده اینه چندان دور نهایتالعاب نقش برتری را در حفاظت از سطوح فلزی خواهد داشت و صنایع مختلف اجبارا باید در توسعه صنعت لعاب جدیت بیشتری به خرج دهند با توجه به بی نظیر بودنکیفیت ظاهری لعاب و همچنین امکان ایجاد نقصان در تقاضای مصرف کنندگان نسبت به عرضه بعید به نظر نمی رسد که تقاضا به سوی محصولاتی با عمر طولانی تر متمایل گردد و در ان هنگام محصولات و قطعات لعابی نقش برتری… نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

مواد خام برای لعابها

از آنجایی که لازم است اشیاء لعابکاری شده دارای کیفیتی یکنواخت ، مناسب و پایدار باشند ، مواد خامی که برای ساخت لعابها مورد استفاده قرار می گیرند باید از خواص پایداری برخوردار باشند .

اکثر مواد خامی را که برای ساخت لعابها مورد استفاده قرار می دهند و مواد معدنی تشکیل داده اند .

عوامل موثر در کیفیت قیمت تمام شده لعاب

نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

فصل سوم

تولید و ساخت لعاب

امروزه صنعت لعاب سازی پیشرفت قابل توجهی نموده و اکثر کارخانجات تولیدی با استفاده از دانش فنی ، تجهیزات و آزمایشگاه های مجهز قادر به تهیه و تدارک مواد اولیه مناسب خود هستند .

به طور کلی مواد اولیه مورد مصرف برای تولید لعاب فلز را می توان در دو دسته اصلی تقسیم بندی نمود :

نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

 

سوخت مورد استفاده برای کوره های معمولاً نفت یا گاز می باشد . البته از آنجایی که لعابها در حالت مذاب هادی جریان الکتریسیته می باشند ، امروزه از کوره های الکتریکی نیز جهت ذوب لعابها استفاده می شود .

معمولاً جهت ذوب مقادیر کم تا متوسط لعابها از کوره های باکسی یا دوار که نوع ویژه ای از کوره ها می باشند استفاده می شود و برای تولید مقادیر بیشتر ، استفاده از کوره های ذوب پیوسته بهتر و مناسب تر از انواع دیگر است . با توجه به تماس مواد مذاب با جداره داخلی کوره ها ، انتخاب جدارهایی با کیفیت مناسب توصیه میگرد.        

فصل چهارم                       

اصول چسبندگی لعاب به فلز

لعاب تحت شرایط مطلوب پخت با فلز پایه ترکیبی حقیقی ایجاد می کند و به گونه ای تفکیک ناپذیر به فلز می چسبد ، در نتیجه امکان خوردگی فلز تحت هر شرایط محیطی به حداقل ممکن می رسد . از آنجایی که پوشش های لعابی عایق جریان الکتریسیته هستند از تشکیل پیل های گالوانیک ۱ در سطح فلز جلوگیری کرده و از این لحاظ نیز امکان خوردگی فلز وجود ندارد .

به سبب خواص ویژه لعاب در حفاظت از فلزات در مقابل خوردگی ، این ماده از سایر حفاظت کننده ها از جمله مواد صیقل دهنده ، پلاستیکها و پوشش های فلزی… نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

 

فصل پنجم

انواع لعابها

لعابهای آستری

اولین لایه لعابی که سطح فلز را پوشش می دهد اصطلاحاً لعاب آستری نام دارد . این لعاب می بایستی از نظر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی دارای کیفیت استاندارد بوده تا ضمن ایجاد چسبندگی مناسب با سطح فلز هیچ گونه عیبی را در مراحل بعدی لعابکاری موجب نگردد ، چرا که نوع لعاب آستری به شدت کیفیت لعاب رویه تأثیر گذاشته و چه بسا بسیاری از عیوبی که در سطح لعاب رویه آشکار می شوند ناشی از عدم کاربرد صحیح لعاب آستری و یا نامرغوب بودن آن می باشد .

نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

 

لعابهای آستری مخصوص ورق های فولادی

این لعابها به منظور پوشش دادن ورق های فولادی مورد استفاده قرار می گیرند . یکی از ویژگی های این لعابها این است که اگر پیوند بین لعاب و فلز به طور کامل بر قرار گردد خروج تمامی گازهای حاصل از واکنش های ناشی از پخت ضروری نمی باشد .

به طور خلاصه می توان گفت که یک لعاب آستری خوب می بایستی دارای ویژگی های به شرح زیر باشد :

نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

 

لعابهای آستری مخصوص برای قطعات اسید کاری نشده

اگر در تعداد معدودی از کارخانه ها بنا به دلایل اقتصادی و یا مشکلاتی که در زمینه خروج پساب و فاضلاب صنعتی وجود دارد عملیات شستشو بدون مرحله اسید شویی انجام شود و فرآیند شستشو تنها شامل چربی زدائی از قطعات باشد ، باید توجه داشت که قطعات کاملاً عاری از هر گونه زنگ شوند در… نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

لعابهای آستری مخصوص چدن

از آنجایی که عناصر تشکیل دهنده قطعات چدنی خود امکان ایجاد پیوند بین لعاب و چدن را فراهم می سازند ، در ترکیب لعابهای چدن نیازی به اکسیدهای پیوندی نمی باشد و تنها به منظور اطمینان از پخت کامل لعاب و همچنین خروج تمامی گازهای ناشی از ذوب باید از لعابهای آستری نوع سخت با درصد بالایی از…. نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

لعابهای رویه

از آنجایی که برای ایجاد چسبندگی لازم بین فلز و لعاب وجود بعضی از اکسیدها از جمله نیکل و کبالت ضروری است و از طرفی وجود این اکسیدها سبب تیره شدن لعاب  می گردد ،…  نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

لعابهای شفاف و نیمه شفاف

این لعابها از مدت ها پیش شناخته شده اند و به عنوان لعابهای رویه مورد استفاده قرار می گرفتند  امروزه تنها برای ساخت لعابهای رنگین استفاده می شوند برای ساخت لعابهای تیره از لعابهای … نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

لعابهای سفید تیتانیوم

این دسته از لعابها جزء مهم ترین لعابهای خود رنگ سفید یا اصطلاحاً اپک می باشند . در ترتیب اصلی این لعابها مقدار معینی اکسید تیتانیوم وجود دارد . ظرفیت حلالیت این اکسید در لعاب مذاب محدود بوده… نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

لعابهای ماژولیکا 

این نوع لعابها منحصراً توسط یونهایی که هر یک نمایانگر ویژگی های یک رنگ طبیعی می باشند رنگین شده اند و در واقع از خود هیچ رنگ مشخصی ندارند . خصلت ویژه این لعابها ایجاد رنگهایی با شدت های مختلف است و شدت رنگ در این  لعابها تحت تأثیر ضخامت و رنگ لعاب زمینه قرار …  نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

لعابهای آنتیموان

امروزه استفاده از این لعابها به دلیل خطرات ناشی از سمی بودنشان به ندرت صورت می گیرد و فقط اشیایی را که در تماس مستقیم با مواد غذایی نیستند می توان توسط این لعابها پوشش داد علاوه بر اندر مورد لعابهای پودری خشک انتیمون هم خطر تشکیل… نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

لعابهای زیر کونیوم

این لعابها به طور موفقیت آمیزی در فرآیندهای پودری به ویژه برای لعابکاری لولزم بهداشتی مانند دستشوئی ها و وانهای حمام برای مدت های طولانی مورد استفاده قرار می گرفتند .

مقاومت این لعابها در برابر قلیاها و شوینده ها قابل توجه می باشد… نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

لعابهای بی واسطه ( مستقیم )

همانگونه که از نام این نوع لعابها استنباط می شود سطح ورق های فولادی مستقیماً توسط این لعابها پوشش داده شده و بعد از خشک شدن پخته می شوند . از این رو لعابهای بی واسطه باید … نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

لعابهای ویژه

اگرچه لعابهای  بی واسطه تیره تا حدی جایگزین لعابهای رویه تیره گشته اند ولی  با این وجود برای ایجاد جلای ویژه و مطلوب سطوح لعابکاری استفاده از لعابهای رویه تیره  ترجیح داده می شود شدت رنگ لعابهای را می توان با افزودن میزان معینی اکسید کروم افزایش دادامروزه از لعابهای رویه ابی  برای لعابکاری اشیائی که باید داری مقامت شیمیایی بالایی باشدو یا لعابکاری سطح داخلی دیگهای زودپز به علت افزایش … نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

فصل ششم

 امادهسازی لعاب ـ آسیابها

اولین و اساسی ترین مرحله در لعابکاری ، آماده سازی لعاب می باشد . به این منظور عملیات خرد کردن ( ساییدن و نرم کردن ) دانه های لعاب برای ایجاد اندازه مناسب ذرات در آسیابهای گلوله ای … نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

آسیاب های گلوله ای

این آسیاب ها معمولاً استوانه ای شکل می باشند و به کمک دو یاتاقان دو شاسی A شکل حول محور خود می چرخند . جداره خارجی این آسیاب ها از فولاد مقاوم ساخته شده و… نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

 

مقدار گلوله ها

 باید ۴۵ % و حداکثر ۵۵ % از حجم آسیاب را اشغال نماید . معمولاً   گلوله هایی که در آسیاب ها استفاده می شوند قطرهای متفاوت دارند . عموماً اندازه قطر گلوله ها با حجم آسیاب متناسب است .

نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

 مورد استفاده قرار می گیرد باید ویزگیهای خاصی داشته باشد و یا به عبارت دیگر برای اب مصرفی در

این صنعت استانداردهای ویژه ای مورد نیاز است

 فصل هفتم

ورقهای مورد استفاده برای لعابکاری

ورق فولادی

فولاد در واقع آهنی است که کمتر ۸/۱ درصد کربن دارد . البته ممکن است میزان کربن موجود در آن کمتر از این مقدار هم باشد . میزان کربن موجود در ورق های فولادی که برای … نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

چدن

قطعه چدنی مورد استفاده در فرآیند لعابکاری معمولاً از چدن خاکستری است …نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

خواص مورد نیاز ورقها برای لعابکاری

1_انحناء پذیری

ورق انتخاب شده برای لعا بکاری باید حداقل میزان انحراف پذیری را دار باشدیعنی در درجه حرارت(۸۰۰)c   کمترین میزان انحراف را از خود نشان دهدورقهای معولی شاید شکل … نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

2_چسبندگی

از خواصی که باید در ورقهای لعابکاری نهفته باشد امکان ایجاد چسبندگی خوب بین لعاب و فلز است جهت دستیابی به این مهم لازم است عملیات نورد سرد و کربن زدائی و زیر کردن.. نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

3_مقاومت در برابر پوسته شدن

تورمو پوسته شدن یکی از جدی ترین عیوبی است که در محصولات لعابکاری شده بوجود میاید عامل اصلی این عیب هیدروژن جذب شده توسط کربن موجود در… نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

 فصل هشتم

عملیات مقدماتی بر ورق های فولادی

(اماده سازی قطعات برای لعابکاری)

ورق های فولادی که برای ساخت قطعات فلزی به کار گرفته می شوند معمولاً دارای یک لایه چربی می باشند . در کارخانه های ورق سازی هنگام فرآیند نورد سرد به منظور سهولت کار غلتکها و همچنین محافظت ورق از موقع تولید تا هنگام مصرف ، سطح ورق ها را با این چربی که ممکن است یکی از انواع روغن ها باشد آغشته می نمایند… نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

عملیات مقدماتی که بر روی قطعات فلزی انجام می شود شامل چربی زدایی ، زنگ زدائی ( اسید شویی ) و برای لعابکاری های بی واسطه وان نیکل می باشد . البته در بین هر یک از مراحل آبکشی با آب هم وجود دارد . نهایتاً مرحله خنثی سازی و عملیات پیشگیری از زنگ زدن بر روی قطعات صورت می گیرد .

چربی زدایی

برای چربی زدائی از سطوح فلزی معمولاً از سه روش مختلف استفاده می شود که عبارتند از :

نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

روش متداول چربی زدائی در صنعت لعابکاری استفاده از یکسری وانهای حاوی چربی گیرهای قلیایی گرم می باشد . در این وانها محلول ۵ درصد از یک چربی گیر تجارتی وجود دارد که عمدتاً شامل سیلیکاتهای سدیم ، سودااش ، کاستیک سودا و در بعضی موارد فسفات سدیم می باشد . علاوه بر آن در ترکیب چربی گیرها موادی وجود دارند که عامل فعال سازی سطح می باشند این مواد تحت عنوان surfactants شناخته شده اند… نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

همه وان های چربی گیر باید به طور مرتب ( حداقل یک بار در روز ) بازرسی گردند . آنالیز وان های چربی گیر بر روی مواد قلیایی موجود در آنها انجام می شود . معمولاً محدوده PH وان های چربی گیر بین ۱۲ و ۱۳ باید باشد .

بعد از مرحله چربی زدایی قطعات باید حداقل دو بار توسط آب شسته شود شوند . این عملیات می تواند به وسیله وان های آبکشی صورت گیرد . اولین آبکشی توسط آب گرم … نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

زنگ زدائی ( اسید شویی )

شستشو با اسید ( زنگ زدائی ) به منظور زدودن زنگ زدگیهای موجود در سطح قطعات بعد از مرحله چربی زدائی و همزمان زبر نمودن سطح ورق صورت می گیرد … نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

اسید سولفوریک

بیشتر تجهیزات اسید شویی جدید از اسید سولفوریک … نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

 وان نیکل

اگر لعابکاری با لعابهای سفید بی واسطه انجام شود بعد از مرحله اسید شویی عملیات دیگری به نام وان نیکل صورت می گیرد . در این مرحله از وانی استفاده می شود که … نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

خنثی سازی

پس از مرحله وان نیکل قبل از این که قطعات لعابکاری شوند نیاز به یک … نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

آخرین مرحله عملیات آماده سازی قطعات ، خشک کردن آنها است که توسط جریان هوای گرم صورت می گیرد .

در کارخانه های مدرن برای عملیات مقدماتی بر ورق ها ، بیش از ۸ کابین مختلف وجود دارد .

فصل نهم

فرایند پوشش دادن لعابها

(لعابکاری قطعات)

لعابکاری به روش خیس

امروزه لعابکاری خیس معمولاً به پنج روش غوطه وری ( دیپ کاری ) ، پیستوله کاری ، الکترواستاتیک ، الکتروفورتیک ونیز استفاده از خلاء صورت می گیرد . هر یک از این…  نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

دیپ کاری(غوطه وری)

برای پوشش دادن اجسام تو خالی همانند ظروف اشپزی. سطلها و گلدانها از این روش استفاده می شود هنوز هم در بسیاری از مواقع این روش یکی از اصلی ترین روشهاست برای لعابکاری یک قطعه عمق دار مقداری لعاب در داخل و پشت قطعه ریخته میشد و با چرخاندن ماهرانه قطعه توسط کارگر لعاب به همه نقاط قطعه می رسید … نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

برای لعاب دادن قطعات بزرگتر مانند اجاقهای خوراک پزی نیز ، استفاده از روش دیپ توصیه شده است .

امروزه در مخازن دیپ الکترو پمپهایی نصب می گردد که به طور مداوم لعاب را در مخزن به گردش در می آورد و در نتیجه از ته نشین شدن ذرات آن جلوگیری می نماید . از آنجایی که ضایعات لعاب در روش دیپ بسیار پایین می باشد در صورتی که استفاده از آن میسر باشد نسبت به سایر روش های لعابکاری مقرون به صرفه تر است و استفاده از آن بر سایرین ترجیح داده می شود .

استفاده از خلاء در روش غوطه وری

این تکنیک در واقع روشی است که با تغییر در کاربرد روش دیپ حاصل شده و اصطلاحاً به روش تکنیک خلاء موسوم می باشد و معمولاً برای لعاب کردن قسمت های داخلی ظروف تو خالی با حجمهای بزرگ ( مثلاً دیگ های بخار ) به کار گرفته می شود .در این روش ظرفی کهباید لعاب  شود در مخزن دیپ به حالت… نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

پیستوله کاری

از آنجایی که در بعضی از قطعات دیپ شده اشکالاتی مشاهده می شود توصیه می گردد که برای لعابکاری قطعات مسطح و بدون خلل و فرج از روش پیستوله کاری ، استفاده شود . در روش های متداول پیستوله کاری لعاب را به کمک هوای فشرده و پیستوله در سطح قطعه اسپری می نمایند . معمولاً پیستوله ها…  نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

برای اجسام تو خالی مانند وسایل آشپزی ، دستگاه های اتوماتیکی وجود دارند که قسمت های داخلی و خارجی قطعات را در حالی که بر روی سینیهای چرخان قرار گرفته اند لعاب می کنند . قابل ذکر است که در این روش تنها بین ۴۰ تا ۶۰ درصد از لعاب به قطعه میرسد و بقیه بصور مختلف یا از طریق هواکشها از کابین خارج میشود ویا در داخل کابینها رسوب می نماید.

الکترواستاتیک به روش خیس

تلاش های انجام شده در زمینه کاهش ضایعات روش پیستوله کاری منجر به توسعه روش الکترواستاتیک۱ گردید .معمولا اشیایی که باید لعاب شوند در یکمیدان الکتریکی با جریان مستقیم داری ذرات بار دار مثبت و منفی می باشند … نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

الکتروفورتیک

یکی دیگر از کاربردهای لعابکاری به روش فرایند الکتروفورتیک می باشد . در این قطعات به ویژه قطعات تخت ، بدون عبور از مرحله چربی زدایی مستقیماً وارد کوره شده و فقط نیاز به یک کانویر برای انتقال به کوره می باشد .

لعابکاری به روش خشک 

لعاب دادن به روش خشک تنها برای قطعات کوچکی که قبلاً توسط لعاب آستری پوشش داده شده اند مورد استفاده قرار می گیرد . در این روش قطعه را در یک کوره کوچک حرارت داده و سپس با انبر های…  نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

 فصل دهم

پخت و کوره های پخت لعاب

پخت لعاب  آخرین مرحله عملیات لعابکاری می باشد  در خلال فرایند پخت ، لعاب پوشش داده شده بر روی ورق با ایجاد یک پیوند قوی به سطح فلز چسبیده و ایجاد یک لایه کاملاً صاف و هموار می نماید . دما و زمان پخت از خصوصیات ویژه هر لعاب می باشد . علاوه بر این ها نوع کوره ، سرعت حرارت دهی ، شرایط طبیعی و نوع ورق فولادی مورد استفاده از جمله عوامل مؤثر بر شرایط پخت لعاب می باشند .

بر اساس روش کار دو گروه کوره شناخته شده اند :

نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

کوره های شارژی فرم ساده ای از کوره های باکسی بوده که در آنها تعداد مشخصی از قطعات به منظور پخت لعاب وترد کوره شده و تا کامل شدن فرایند پخت در داخل کوره باقی می مانند .

در عمل کوره های باکسی با وجود پر هزینه بودن هنوز هم بهترین نوع کوره های پخت لعاب می باشند .

کوره های پیوسته

خصوصیت ویژه این کوره دارا بودن یک منطقه پخت است که دو انتهای آن باز بوده و قطعه با سرعت ثابت از میان آن می گذرد .

دو فرم کلی از کوره های پیوسته وجود دارد : نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

کوره های پیوسته مستقیم

این کوره ها دارای یک کانویر افقی بوده و بیشتر برای قطعاتی که دارای سطح زیادی   می باشند مانند تخته سیاه مدارس و یا پانلهای ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرند .

کوره های پیوسته U شکل

امروزه کوره های U شکل که دارای منطقه پخت به شکل U می باشند . نوع استاندارد کوره ها برای پخت لعاب می باشند .

انواع کوره های پخت لعاب بر اساس سوخت مصرفی

کوره های گاز سوز:گاز مصرفی در این کوره ها شامل گاز مایع و گاز طبیعی است گاز مایع تمیز و فاقد سولفور بوده و نصب اگزوز جهت خروج گازهای زائد یا تبادل کننده گرما ضروری است گاز… نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

کوره های نفت سوز :سوخت مصرفی در این کوره ها شامل نفت سبک .گازوئیل و نفت سنگین می باشد نفت سبک دارای مقداری ناچیزی سولفور بوده نفت سنگین دارای مقدار زیادی سولفور بوده …نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

کوره های الکتریکی:در حال حاضر بهترین منبع تامین انرزی برای کوره های پخت لعاب می بلشد چرا که الکتریسیته تمیز ترین منبع انرزی میباشد در این کوره هاب خاطر عدم مصرف سوختها ی فسیلی و.. نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

 فصل یازدهم

کنترل کیفی محصول نهایی

معمولاً بازرسی نهایی قطعات لعاب شده به صورت چشمی انجام می پذیرد . این بازرسی ها در آزمایشگاه های ویژه ای که به همین منظور در واحدهای سازنده لعاب

نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

علت بسیاری از عیوبی که در قطعات لعابکاری شده مشاهده می شوند تشکیل ناخواسته و بیش از حد بعضی گازها می باشد .

معایبی که به خاطر کاربرد نادرست آشکار می شوند به راحتی تشخیص داده شده و بر طرف می گردند ، ولی تعیین و بررسی علت عیوبی که به خاطر ناخالصیها به وجودآمده اند  بسیار مشکل تر می باشد . در هر حال در صورت تشخیص علت عمل اصلاحی می تواند انجام شود . بسیاری از عیوب نیز ، مربوط به خود ورق فولادی مورد استفاده می باشد که در این زمینه با انجام آزمایشات متالوگرافی به راحتی می توان علت ایجاد عیوب را تشخیص داد ..  نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

تاول زدگی:تولید گازهای حاصل ازواکنش لعاب استری و ورقههای فولادی حتی هنگام پخت لعاب رویه ادامه داردتاولها فضای کوچک و تو خالی بوده که توسط لایه نازکی از لعاب پوشیده شده اند…. نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

جوش زدگی:جوشها در واقع تاولها می باشند که به صورت موضعی تشکیل خوشه هایی داده اند.

سوراخهای نیش مانند:این سوراخهادر اخرین مرحله تشکیل تاولها ایجاد میشوند.درصورت ترکیدن تاولهاانها ابتدا فروریخته و سپس دچار حالت جمع شدگی میگردند.

 فرورفتگیها:مانند حفرها بوده ولی معمولا منطقه وسیعی را میپوشانندعلت عمده ان وجود ذرات منفرد لعاب  است.

سوختگیها:این حالت هنگام پخت بیش از اندازه استریبخصوص در محلهایی که ضخامت لعاب کافی نباشد پدیدار میشودمناطقی که دچار سوختگی شدهاند حالت متالیک داشته و به رنگ ابی مسی استکه ناشی از فوق اشباع شدن لعاب از اکسید اهن است.

پریدگیهای فلس مانند:این مشکلیکی از بی نظیر ترین مشکلات ایجاد شده در قطعات لعابکاری شده دانست چرا که اغلب در یک دوره یک هفتگی یا شاید سالی اشکار میشودبرای جولگیری از این حالت باید از ورقهای سرد نوردیا حداقل کربن استفاده کرد

پریدگیهای براق:این پریدگیها در واقع همان پریدگیهای فلس مانند در اندازههای کوچک است این پریدگیها بلافاصله بعد از پخت و یا در هنگام سرد شدن قطعه پدیدار میشود.

پریدگی:این حالت هنگامی که شعاع قسمتهای منحنی قطعه بیش از اندازه کم باشد و یا اینکه ضخامت لایه لعاب کم باشد بوجود میاید.

لکه های خال ماری:این عیب غالبا هنگامی پدیدار می شود که پوشش استری دارای ترکیب بهینه نباشدبروز این عیب حتی از وجود ناخالصیهادر روی سطح شوره زنی الکترولیتها شود.

ترک خوردگی:در طول مرحله اولیه پخت پوشش  لعاب رویه ممکن است دچار ترک خوردگی شده و لعاب استری تیره خود را از طریق این شکافها اشکار کند دلیل این امر ممکن به دلیل ذرات بسیار ریز و نرم در دوغاب لایه رویه باشددر صورتیکه قطعه به طور یکنواخت حرارت داده نشود ترکها و شکافهایی به صورت موضعی اشکار می شوند بعضی مواقع با اضافه کردن اوره به دوغاب لعاب رویه می توان این مشکل را بر طرف کرد.

پوست پرتقالی:این حالت هنگامی که اسپری کردن لعاب با فشاری بیش از حد مورد نیاز صورت گیرد اتفاق می افتاد همچنین نزدیکی بیش از حد پیستوله به قطع نیز باعث بروز این حالت میشود.

خطوط ساحلی:در این حالت خطوط غیر منظمی که در اغلب موارد به طور غیر موازی امتداد یافته اند در اثر ته نشینی متناوب نمکهادر طول خشک شدن لعاب پدیدار می شوند.

خطوط مو مانند:در این حالت خطوط ظریف و اغلب موازی دیده می شوند که به سطح نفوذ کردهو خود را در لعاب رویه اشکار میسازد این عیب در اثر طراحی نا مناسب قطعه و یا نا مناسب بودن لعاب بوجود می ایدولی معمولا علت مواد اضافی موجود در محصول اولیه می باشد که دارای شکل نامناسب فیزیکی می باشند.

خطوط لودر:خطوط که در ورقه فولادی بوده با افزایش لعاب استری یا استفاده از لعاب استری سخت تر می توان این عیب را برطرف کرد

رسوب سولفات:به طور کلی حلالیت سولفاتها در لعاب ها بسیار کم می باشد در صورتیکه غلظت این مواد افزایش یابدباعث کاهش قابل ملاحظه تنش سطحیودر نتیجه ایجاد فرورفتگی در سطح لعاب میشود.

ترکهای مو مانند:این ترکها بر روی قطعات چدنی تو خالی که در انبساط حرارتی لایه لعاب داخلیبسیار بالاست اشکار می شوداین ترکها به خاطر صداهایی که هنگام سرد شدن قطعه ایجاد میکنند قابل تشخیص است.

در پایان باید گفت که…  نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

فصل دوازدهم

مواد کمکی لعاب

در آبکاری یا حفاظت کاتدی سطوح فلزی با ایجاد پیل های الکتروشیمیایی از خوردگی سطوح جلو گیری به عمل می آورند . این روش به ویژه در حفاظت لوله های فلزی که در داخل زمین قرار دارند ، بسیار مفید است .

سیلیس ، یکی از مواد معدنی است که در طبیعت به وفور یافت می شود و از مواد اصلی سازنده شبکه شیشه ای لعاب می باشد . در واقع شیشه و لعاب دارای شبکه و لعاب دارای شبکه … نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

 

نمایش ادامه متن با خرید و دانلود فایل

 

مطالعه بیشتر