استاندارد تعیین نقطه انجماد شیر ( ترمیستور کریوسکوپ ) که بوسیله کمیسیون فنی تهیه و تدوین شده و در یکصدوچهل‏و ششمین کمیته ملی استاندارد کشاورزی و غذائی مورخ ۷۳/۱۰/۳ مورد تائید قرار گرفته , اینک باستناد بند ۱ ماده ۳ قانون اصلاحی قوانین و مقررات موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مصوب بهمن‏ماه ۱۳۷۱ بعنوان استاندارد رسمی ایران منتشر میگردد .

دانلود استاندارد تعیین و اندازه‏ گیری نقطه انجماد شیر (روش ترمیستور کریوسکوپ)

فهرست مطالب استاندارد تعیین و اندازه‏ گیری نقطه انجماد شیر

اندازه‏گیری نقطه انجماد شیر ـ روش ترمیستورکریوسکوپ
مقدمه
میدان و دامنه کاربرد
تعریف
اصول
نمونه‏برداری و آماده‏سازی نمونه
روش کار
تفسیر نتایج
گزارش آزمایش
ضمیمه الف

پیشگفتار استاندارد تعیین نقطه انجماد شیر (روش ترمیستور کریوسکوپ)

استاندارد تعیین نقطه انجماد شیر ( ترمیستور کریوسکوپ ) که بوسیله کمیسیون فنی تهیه و تدوین شده و در یکصدوچهل‏و ششمین کمیته ملی استاندارد کشاورزی و غذائی مورخ ۷۳/۱۰/۳ مورد تائید قرار گرفته , اینک باستناد بند ۱ ماده ۳ قانون اصلاحی قوانین و مقررات موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مصوب بهمن‏ماه ۱۳۷۱ بعنوان استاندارد رسمی ایران منتشر میگردد .
برای حفظ همگامی و هماهنگی با پیشرفتهای ملی و جهانی در زمینه صنایع و علوم , استانداردهای ایران در مواقع لزوم مورد تجدیدنظر قرار خواهند گرفت و هرگونه پیشنهادی که برای اصلاح یا تکمیل این استانداردها برسد در هنگام تجدیدنظر در کمیسیون فنی مربوط مورد توجه واقع خواهد شد .
بنابراین برای مراجعه به استانداردهای ایران باید همواره از آخرین چاپ و تجدیدنظر آنها استفاده نمود .
در تهیه و تدوین این استاندارد سعی شده است که ضمن توجه به شرایط موجود و نیازهای جامعه حتی‏المقدور بین این استاندارد و استاندارد کشورهای صنعتی و پیشرفته هماهنگی ایجاد شود .
لذا با بررسی امکانات و مهارتهای موجود و اجرای آزمایشهای لازم این استاندارد با استفاده از منابع زیر تهیه گردیده است :

۱) ISO 5464: 1987 (E)
2) ISO 707 : Methods of sampling

اندازه‏ گیری نقطه انجماد شیر ـ روش ترمیستور کریوسکوپ

مقدمه
در این استاندارد برای اندازه‏گیری نقطه انجماد شیر , از دستگاهی بنام کریوسکوپ مجهز به ترمیستور استفاده میشود که در آن خنک کردن حمام برودت بوسیله یک کنترل ترموستاتی الکتریکی انجام میگیرد و ترمیستور جایگزین حرارت‏سنج ( ترمومتر ) جیوه‏ای در روش هورتوت۲ میگردد .
1 ـ میدان و دامنه کاربرد
این استاندارد برای اندازه‏گیری نقطه انجماد شیرهای خام , پاستوریزه , استریلیزه , UHT هموژنیزه یا استریلیزه کامل : کم‏چرب و پس چرخ بکار میرود .
محاسبه مقدار آب افزوده شده به شیر به لحاظ تغییرات روزانه و فصلی ترکیبات شیر پیچیده میباشد که اثرات این عوامل در این استاندارد درنظر گرفته نشده است .
فرآیندهای حرارتی در خلاء ممکن است بر روی نقطه انجماد شیر تاثیر بگذارد و نتایج بدست آمده از نمونه‏هائیکه دارای اسیدیته بیش از ۰/۱۸ گرم اسید لاکتیک در ۱۰۰ میلی‏لیتر شیر اولیه میباشند نمیتواند قابل استفاده باشد .
2 ـ تعریف
نقطه انجماد شیر عبارتست از :
ارزشی است که براساس روش خاص در این استاندارد , اندازه‏گیری شده و برحسب درجه سلسیوس۳ بیان میشود .
3 ـ اصول
در این روش آزمونه بسرعت تا دمای کمتر از نقطه انجماد سرد شده و سپس با یک ارتعاش مکانیکی برودت تا نقطه انجماد واقعی افزایش می‏یابد . قرائت صحیح وقتی صورت میگیرد که دستگاه قبلا بوسیله دو محلول استاندارد تنظیم شده باشد . در این شرایط عدد قرائت شده نقطه انجماد شیر را برحسب سلسیوس نشان میدهد .
4 ـ وسائل و مواد مورد نیاز
یادآوری : اجزاء کریوسکوپ ترمیستوری مخصوص روش استاندارد بین‏المللی معمولا برای مدت معینی مورد استفاده قرار میگیرد . این روش سازندگان را قادر میسازد که یک سیستم کامل برای استاندارد ویژه حاضر بسازند و استفاده کنندگان نیز میتوانند کنترل لازم را بعمل آورند . برای این وسیله اندازه‏گیری , روش فعلی عبارتست از استفاده از یک پل وتستون با گالوانومتر و اندازه‏گیری عددی یا دیجیتال بوسیله ولتمتر .
4 ـ ۱ ـ کریوسکوپ
عبارتست از یک حمام که بوسیله یک سیستم مجهز به ترموستات بصورت کنترل شده سرد میشود و یک پروب مجهز به ترمومتر با یک مدار پیوسته و گالوانومتر یا قرائت کننده , یک میله بهم‏زن نمونه و یک سیستم برای ایجاد شروع انجماد , همراه با لوله‏های حاوی نمونه‏ها .
4 ـ ۱ ـ ۱ ـ حمام سرد کننده : دو نمونه از این نوع حمامها میتواند مورد استفاده قرار گیرد .
یادآوری ـ مایع مناسب سرد کننده محلول آبی است که دارای غلظت ۳۳ درصد ( حجم به حجم ) تهیه شده از اتان دی‏اول۴ ( اتیلن گلیکول ) میباشد .
4 ـ ۱ ـ ۱ ـ ۱ ـ نوع غوطه ‏وری
این قسمت شامل یک حمام کاملا عایق‏بندی شده حاوی یک مایع خنک کننده مناسب است که بهم زده میشود بنحویکه اختلاف درجه حرارت در نقطه نامشخص مایع از ۰/۲ ºC تجاوز ننماید .
درجه حرارت مایع نبایستی بیش از ± ۰/۵ ºC با آنچه که سازنده معین کرده اختلاف داشته باشد .
حائز اهمیت است که مایع داخل حمام سرد کننده در یک سطح ثابتی قرار گیرد .
سطح نمونه محل لوله حاوی شیر باید پائین‏تر از سطح مایع خنک کننده باشد .

دانلود استاندارد تعیین و اندازه‏ گیری نقطه انجماد شیر (روش ترمیستور کریوسکوپ)

۴ ـ ۱ ـ ۱ ـ ۲ ـ نوع جریان
در این سیستم یک جریان مداوم از مایع خنک کننده در اطراف لوله حاوی نمونه چرخش پیدا می‏کند , نوسان درجه حرارت مایع نبایستی بیش از± ۰/۵ºC از مقداری که سازنده معین کرده تجاوز نماید .
4 ـ ۱ ـ ۲ ـ ترمیستور و مدار همراه۵
ترمیستور از جنس پروب شیشه‏ای با قطری حداکثر برابر ۱/۸±۰/۲ میلیمتر میباشد . زمان ثابت ترمیستور کمتر از ۲ ثانیه و مقدار۶ باید بالا باشد .
یادآوری : مشخصات مقاومت حرارتی ترمیستور را براساس رابطه زیر تعریف میکند :
در این رابطه : T درجه حرارت برحسب کلوین میباشد .

ولتاژ مورد استفاده و شدت جریان بایستی به ترتیبی باشد که حرارت ترمیستور به اندازه ºC 0/005 از میزان ۰/۵۱۲ ºC- تجاوز ننماید . حداکثر تغییرات مقاومت بایستی ±۵درصد باشد .
وقتیکه پروب در کریوسکوپ در حالت کاری قرار دارد , حد نهائی قسمت شیشه‏ای باید داخل محور لوله حاوی نمونه باشد و در m.m 44/6±۱ زیر قسمت فوقانی لوله قرار داشته باشد .
بدیهی است جهت استقرار کریوسکوپ محل مناسبی درنظر گرفته شود تا پروب در وضعیت مطلوبی قرار داشته باشد .
4 ـ ۱ ـ ۳ ـ اندازه‏گیری و وسیله قرائت
4 ـ ۱ ـ ۳ ـ ۱ ـ اساس اندازه‏گیری
وسیله مورد استفاده براساس یافتن نقطه انجماد در منحنی مربوطه عمل میکند و این سطحی از منحنی است که درجه حرارت بمدت ۲۰ ثانیه با تغییرات ºC ±۰/۰۰۱ ثابت باقی میماند .
وسائلی برای عملیات دستی یا اتوماتیک وجود دارد .
4 ـ ۱ ـ ۳ ـ ۲ ـ عملیات دستی
مقاومت ترمیستور بوسیله پل وتستون یا ابزار مشابه متعادل میگردد , با استفاده از رزسیستورهای مقاوم با کیفیت بالا که تحمل آن از ۱۰ درصد بیشتر نبوده و همچنین ضرب حرارتی آن از -۵ Cº-۱ ۱۰*۲ بیشتر نباشد .
مقاومت متغیر خروج از حالت خطی در تمام طیف تغییر نباید از ۰/۳ درصد مقدار ماکزیمم آن تجاوز نماید . وسائلی برای تنظیم رزسیستورها برای مقاصد تنظیم وجود دارد .
صفحه اندازه‏گیری بایستی با فواصلی که از ºC 0/001 بیشتر نباشد مدرج شده باشد .
4 ـ ۱ ـ ۳ ـ ۳ ـ عملیات اتوماتیک
وسیله قرائت باید قادر به تأمین ثبت تفاوتهای حداقل ۰/۰۰۱ درجه سانتیگراد بیشتر نباشد .
4 ـ ۱ ـ ۴ ـ وسیله به هم زن سیمی
یک سیم۷ از جنس فلز به ابعاد ۱ تا ۱/۵ میلیمتر که در داخل شیر قرار گرفته و برای بهم زدن آزمونه بکار میرود . بهم زن بایستی بصورت عمودی و قسمت انتهائی یا نوک آن با نوک ترمیستور در یک سطح قرار گرفته باشد . میزان نوسان در حدود ۱/۵ میلیمتر در وضعیت بالا مجاز بوده ولی در هیچ صورتی نبایستی از این مقدار تجاوز نماید . سیم بایستی بصورت افقی با نوسان کافی ( معمولا حدود ۱۵ میلیمتر ) حرکت نموده که اطمینان از یکنواختی درجه حرارت در داخل نمونه را در طول اندازه‏گیری تامین نماید .
4 ـ ۱ ـ ۵ ـ وسیله شروع کننده انجماد
وسیله مزبور میتواند هر وسیله‏ای باشد که هنگام کار بصورت لحظه‏ای نقطه انجماد نمونه را به حدود نقطه انجماد آزمونه برساند .
سیم بهم زن میتواند برای این منظور مورد استفاده قرار گیرد . یک روش عبارتست از افزایش نوسان ارتعاشی برای مدت ۱ تا ۲ ثانیه بطوریکه سیم بهم زن به دیواره لوله حاوی نمونه تماس پیدا نماید .

دانلود استاندارد تعیین و اندازه‏ گیری نقطه انجماد شیر (روش ترمیستور کریوسکوپ)

۴ ـ ۱ ـ ۶ ـ لوله‏ های نمونه
لوله‏های نمونه مطابق شکل ضمیمه باید از جنس شیشه بوده و طول آن ۵۰/۸±۰/1m.m و قطر خارجی ۱۶±۰/1m.m و قطر داخلی آن ۱۳/۵±۰/1m.m باشد .
لوله‏ها بایستی یک علامت حجمی را که نشان دهنده ۲۹/۸ میلیمتر بر دهانه (۲۱ میلیمتر بالای قسمت تحتانی لوله ) میباشند را دارا بوده که نشان دهنده حجمی برابر ۲/۵±۰/۱ میلیمتر باشد .
4 ـ ۱ ـ ۷ ـ منبع تامین کننده الکتریسیته
بایستی دارای ثبات ولتاژ چه در داخل و چه در خارج دستگاه باشد و موقعیکه منبع اصلی %۶ نوسان دارد نوسانات آن از یک درصد ارزش اسمی تجاوز نکند .
4 ـ ۲ ـ دستگاههای اندازه‏گیری
2 ـ ۲ ـ ۱ ـ ترازوی الکتریکی با دقت ۰/۱ میلی‏گرم
4 ـ ۲ ـ ۲ ـ بالون ژوژه با حجم ۱۰۰۰ میلی‏لیتر
4 ـ ۲ ـ ۳ ـ اون خشک کننده , مجهز به هواکش یا هیترالکتریکی مجهز به هواکش قابل تنظیم در ۳۰۰±۲۵ درجه سلسیوس
4 ـ ۲ ـ ۴ ـ دسیکاتور
4 ـ ۳ ـ مواد مورد لزوم
4 ـ ۳ ـ ۱ ـ آب مقطر دو بار تقطیر شده جوشیده که قبل از استفاده تا دمای ºC 20±۲ سرد شده باشد .
4 ـ ۳ ـ ۲ ـ کلرور سدیم , دارای کیفیت مطلوب جهت کاربرد در تجزیه‏های آزمایشگاهی , آسیاب شده ریز , که قبلا درºC 300±۲۵ بمدت ۵ ساعت در یک کوره الکتریکی ( بند ۴ ـ ۲ ـ ۳) و یا بطور متناوب در آن ( بند ۴ ـ ۲ ـ ۳) در ºC 130±۱ حداقل بمدت ۲۴ ساعت خشک و سپس تا حرارت آزمایشگاه در یک دسیکاتور مناسب سرد شده باشد .
4 ـ ۳ ـ ۳ ـ محلولهای استاندارد
مقدار لازم کلرور سدیم را با توجه به جدول در یک بطری توزین نمائید . سپس آنرا در آب حل نمائید ( بند ۴ ـ ۳ ـ ۱) و به حجم ۱۰۰۰ درºC 20±۲ برسانید . در بطریهائی از جنس پلی‏اتیلن کاملا در بسته که ظرفیت آنها کمتر از ۲۵۰ میلی‏لیتر است نگهداری نمائید .
جدول ـ نقطه انجماد محلولهای کلرور سدیم .
جدول ـ نقطه انجماد محلولهای کلرور سدیم

ادامه با خرید و دانلود

مطالعه بیشتر