ضرورت همسازی سازه و معماری در معماری معاصر

دانلود مقاله معماری رایگان در مورد ضرورت همسازی سازه و معماری در معماری معاصر دکتر هاشم نژاد ،سارا سلیمانی

خلاصه فایل:

ضرورت هماهنگی سازه و معماری در معماری معاصر

چکیده

در طول تاریخ، معماری و سازه در ایران باستان و بسیاری از تمدن‌های دیگر، رشته‌ای واحد و در هم تنیده بوده‌اند. اما با وقوع انقلاب صنعتی و ظهور فناوری‌های نوین، این دو رشته از یکدیگر جدا شدند. در معماری معاصر، به ویژه در ایران، این جدایی به یک بحران تبدیل شده است. این مقاله به بررسی سیر تحول این جدایی و ضرورت هم‌گرایی دوباره سازه و معماری می‌پردازد.

سیر تاریخی جدایی معماری و سازه

انقلاب صنعتی و پیامدهای آن انقلاب صنعتی در قرن نوزدهم میلادی، با پیشرفت‌های سریع در علوم و فناوری، موجب شکل‌گیری حرفه مهندسی سازه به صورت یک رشته تخصصی و مستقل شد. این تحول، منجر به آموزش جداگانه معماری و مهندسی در مدارس فنی شد و شکاف عمیقی بین این دو حوزه ایجاد کرد. در نتیجه، معماران به تدریج از دانش فنی و تکنولوژی ساخت دور شدند.

تلاش برای همگرایی با گذشت زمان و مشاهده پیامدهای منفی این جدایی، تلاش‌هایی برای همگرایی دوباره معماری و سازه آغاز شد. معماران پیشرویی مانند فرانک لوید رایت و لوکوربوزیه به این نتیجه رسیدند که معماری باید با فناوری‌های جدید هماهنگ شود. این هماهنگی نه تنها به لحاظ عملکردی، بلکه به لحاظ زیبایی‌شناختی نیز ضروری است.

 معماری ایران: از همگرایی باستان تا جدایی معاصر

معماری باستان در معماری سنتی ایران، سازه و فضا به طور کامل در هم آمیخته بودند و معماران آن دوره را می‌توان مهندس معمار نامید. از سازه‌های طاقی دوران ساسانیان تا گنبدهای دو پوسته دوره اسلامی، هر اثر معماری شاهکاری از هماهنگی فنی و هنری بوده است. این بناها با استفاده از مصالح بومی و با درک عمیقی از رفتار سازه‌ها، خلق شده‌اند.

معماری معاصر در معماری معاصر ایران، این هماهنگی از بین رفته است. با ورود معماری مدرن و سپس پست‌مدرن، معماران ایرانی با چالش تطبیق با هویت سنتی و نیازهای مدرن روبرو شدند. این وضعیت منجر به ایجاد معماری بدون مکتب و نظریه مشخصی شده است که قادر به رقابت با آثار برجسته جهانی نیست. یکی از دلایل اصلی این عقب‌ماندگی، فناوری ضعیف و عدم هماهنگی میان طراحی و اجرای ساختمان است.

 ضرورت همگرایی در معماری معاصر

نقش متقابل معمار و مهندس در دنیای امروز، معماری و سازه دو مقوله جدا از هم نیستند. معمار باید از دانش فنی و مهندس سازه از زیبایی‌شناسی آگاه باشد. در این زمینه، همکاری نزدیک و واقعی میان این دو رشته حیاتی است. آثاری از معمارانی همچون سانتیاگو کالاتراوا و رنزو پیانو نمونه‌های بارزی از این همگرایی هستند که در آنها سازه، ابزار بیان فضای معماری و خلق فرم‌های نوین شده است.

آموزش آکادمیک این جدایی ریشه در آموزش آکادمیک دارد. در دانشکده‌های معماری ایران، به دلیل فقدان اساتید متخصص و رویکرد صرفاً هنری به معماری، دانشجویان از دانش فنی و سازه‌ای دور می‌مانند. برای حل این مشکل، نیاز به بازنگری اساسی در شیوه آموزش و ایجاد فضایی برای همکاری و گفتگوی میان معماران و مهندسان از همان ابتدا وجود دارد.

نتیجه‌گیری همگرایی سازه و معماری نه تنها یک انتخاب، بلکه یک ضرورت برای پیشرفت معماری معاصر است. این رویکرد به خلق آثاری منجر می‌شود که هم از نظر عملکردی کارآمد و هم از نظر زیبایی‌شناختی ماندگار باشند و بتوانند هویت معماری ایران را در سطح جهانی احیا کنند.

مطالعه بیشتر