کشف دنیاهای جدید: یکی از نقش های حسابداری و حسابرسی اجتماعی و محیطی

کشف دنیاهای جدید:یکی از نقش های حسابداری و حسابرسی اجتماعی و محیطی در دنیای مدرن با بررسی مسائل کمونیسم،فراکمونیسم،نئوپلورالیسم،کاپیتالیسم جهانی ،لیبرالیسم

برای خواندن ۳۶ صفحه ترجمه شده و کامل دانلود کنید

کشف دنیاهای جدید: نقش حسابداری و حسابرسی اجتماعی و محیطی

این مقاله به قلم گلن لیمان از دانشگاه استرالیای جنوبی، به تحلیل انتقادی حسابداری اجتماعی و محیطی مدرن می‌پردازد و استدلال می‌کند که مدل‌های کنونی، به دلیل محدودیت‌های ناشی از چارچوب‌های لیبرال و ابزاری، نمی‌توانند به طور موثر به چالش‌های زیست‌محیطی و اجتماعی پاسخ دهند. نویسنده با الهام از تفکرات کمونیستی، به‌ویژه نظریات چارلز تیلور، یک مدل جایگزین ارائه می‌دهد که بر گفت‌وگوی دموکراتیک و مشارکت عمومی تمرکز دارد.

محدودیت‌های مدل‌های کنونی

• دیدگاه ابزاری: حسابداری اجتماعی و محیطی مدرن عمدتاً بر اساس چارچوب‌های لیبرال و فرایندگرا بنا شده‌اند که نگاهی ابزاری به نقش حسابداری دارند. این دیدگاه، ارزش طبیعت را به معیارهای پولی و اقتصادی تقلیل می‌دهد و مسائل انسانی و اخلاقی را نادیده می‌گیرد.
• تمرکز بر شرکت‌ها: مدل‌های رایج، شرکت‌ها را به عنوان نهادهای اصلی و عاملان تغییرات اجتماعی معرفی می‌کنند، در حالی که نویسنده معتقد است این شرکت‌ها اغلب به دلیل تمایل به کسب سود و دور زدن مقررات، از مسئولیت‌های اجتماعی و محیطی خود شانه خالی می‌کنند.
• نارسایی دموکراتیک: جهانی شدن سرمایه‌داری به شرکت‌ها امکان می‌دهد که از مرزهای ملی فراتر رفته و از قوانین سخت‌گیرانه دوری کنند. این امر به تضعیف نقش دولت و دموکراسی منجر می‌شود و کنترل امور اجتماعی و محیطی را از دست جوامع خارج می‌سازد.

مدل جایگزین: رویکرد کمونیستی و استدلال عملی

نویسنده برای غلبه بر این محدودیت‌ها، بر تفکر کمونیستی و استدلال عملی تأکید دارد.

• استدلال عملی در برابر استدلال ابزاری: استدلال ابزاری به دنبال یافتن بهترین راه برای رسیدن به یک هدف از پیش تعیین شده است (مانند افزایش سود)، در حالی که استدلال عملی بر گفت‌وگو و بحث آزاد درباره اهداف و مسیرهای جامعه تمرکز دارد. این رویکرد به جای تحمیل قوانین، از دل گفت‌وگوهای عمومی به نتیجه می‌رسد.
• نقش حوزه عمومی: به جای تمرکز بر شرکت‌ها، این مدل بر حوزه عمومی (جامعه مدنی و دولت) تأکید دارد. در این فضا، شهروندان می‌توانند در مورد مسائل مهم جامعه، مانند تأثیر شرکت‌ها بر محیط زیست، آزادانه بحث و گفت‌وگو کنند. نقش حسابداری در این مدل، ارائه اطلاعاتی است که این گفت‌وگوها را تسهیل می‌کند، نه اینکه فقط به تصمیم‌گیری‌های مالی کمک کند.
• فراکمونیسم: این مفهوم، با بررسی انتقادی روابط بین جامعه مدنی و دولت، به دنبال ایجاد یک دیالکتیک انتقادی است. در این مدل، حسابداری به عنوان یک ابزار مدیریتی برای شرکت‌ها عمل نمی‌کند، بلکه به عنوان ابزاری برای آگاه‌سازی و توانمندسازی جامعه جهت نظارت بر فعالیت‌های شرکت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نتیجه‌گیری و چشم‌انداز

نویسنده نتیجه می‌گیرد که برای ساختن یک “دنیای مسئولیت‌پذیر”، باید از چارچوب‌های محدود لیبرالی فاصله گرفت و به سمت یک دیدگاه جامع‌تر حرکت کرد. این دیدگاه، طبیعت را نه به عنوان یک دارایی برای بهره‌برداری، بلکه به عنوان یک ابَرکالا و منبع حیاتی زندگی می‌بیند. حسابداری اجتماعی و محیطی، به جای اینکه ابزاری برای مشروعیت‌بخشی به فعالیت‌های شرکت‌ها باشد، باید نقشی انتقادی ایفا کند و اطلاعاتی شفاف و غیرگزینشی ارائه دهد تا جامعه بتواند تصمیمات آگاهانه‌تری در مورد سرنوشت خود و محیط زیست بگیرد. این امر نیازمند همکاری دولت برای ایجاد بستر مناسب جهت گفت‌وگوهای عمومی است.

مطالعه بیشتر