در تعاریف متعدد از رضایتمندی جنسی، یانگ و همکاران رضایتمندی جنسی را، احساس خوشایند شخص از روابط جنسی خود تعریف می کنند(یانگ  و همکاران، ۲۰۰۰). لارنس و بایرز (۱۹۹۵) آن را پاسخی عاطفی برخاسته از ارزشیابی ذهنی فرد از ابعاد مثبت و منفی مرتبط با رابطه جنسی با فردی دیگر تعریف کرده اند. بایرز و همکاران با اقتباس از نظریه مبادله اجتماعی و برابری بر این باورند که رضایت جنسی زمانی در بیشترین مقدار خود قرار دارد که پاداش ها بالا و هزینه های یک رابطه پایین بوده به گونه ای که پاداش ها بر هزینه ها ارجحیت داشته باشد. رضایت جنسی تنها لذت جسمانی نیست و شامل کلیه احساسات باقی مانده پس از جنبه های مثبت و منفی ارتباط جنسی می شود (مک نیل، ۲۰۰۹؛ به نقل از گشتاسب، ۱۳۹۶).

مبانی نظری و پیشینه ادبیات

مهارت های مثبت اندیشی، صمیمیت زناشویی و رضایتمندی جنسی

Positive Thinking Skills و Marital Intimacy and Sexual Satisfaction

۵۵ صفحه تایپ شده با منابع فارسی و انگلیسی معتبر آماده برای استفاده در پایان نامه، مقاله علمی پژوهشی و مقاله مروری، مقاله کلاسی.

بخشی از فهرست مطالب مهارت های مثبت اندیشی، صمیمیت زناشویی و رضایتمندی جنسی

۲-۱- صمیمیت زناشویی

۲-۱-۱- تعاریف صمیمیت

۲-۱-۲-ابعاد صمیمیت

۲-۱-۳- نظریه ها و مدل های مرتبط با صمیمیت

۲-۱-۳-۱-مدل ترکیبی وارینگ

۲-۱-۳-۲-رویکرد تعاملی صمیمیت باگاروزی

۲-۱-۳-۳- رویکرد تکاملی  شارپ

۲-۱-۳-۴- نظریه تقویت

۲-۱-۳-۵- نظریه تبادل اجتماعی  و وابستگی متقابل

۲-۱-۳-۶- نظریه هماهنگی شناختی یا تعادل شناختی

۲-۱-۳-۷- نظریه مرحله ای توسعه رابطه

۲-۲- رضایتمندی جنسی

۲-۲-۱- تعریف رضایتمندی جنسی

۲-۲-۲- اهمیت رضایتمندی جنسی

۲-۲-۳- ابعاد رضایت جنسی

۲-۲-۴- عوامل مؤثر بر رضایت جنسی

۲-۲-۵- نظریه های رضایت جنسی

۲-۲-۵-۱-نظریه فروید

۲-۲-۵-۲- نظریه اریک فروم

۲-۲-۵-۳- نظریه فرانکل

۲-۲-۵-۴- نظریه مازلو

۲-۲-۵-۵- نظریه پرلز

۲-۲-۵-۶- نظریه هورنای

۲-۳- آموزش مثبت اندیشی

۲-۳-۱- روان‌شناسی مثبت‌گرا

۲-۳-۲- مثبت اندیشی

۲-۳-۳- ابعاد روان‌شناسی مثبت‌گرا

۲-۳-۴- نظریه شادکامی اصیل

۲-۳-۵- نظریه بهزیستی پرما

۲-۳-۶- طبقه بندی ها و ملاک های مداخلات مثبت گرا

۲-۳-۷- شناسایی علائم و نشانه‏های مثبت‏ اندیشی

۲-۳-۸- گام‏های ایجاد مثبت ‏اندیشی

۲-۴- پیشینه پژوهش

۲-۴-۱- پیشینه داخلی

۲-۴-۲- پیشینه خارجی

۲-۵- جمع بندی

مهارت های مثبت اندیشی، صمیمیت زناشویی و رضایتمندی جنسی

صمیمیت واقعی فرآیندی تعاملی است که شامل مؤلفه هایی می شود که با یکدیگر ارتباط دارند. باگاروزی بعد از بیش از سی سال کار با زوج ها، نه مؤلفه یا بعد جداگانه اما به هم مرتبط صمیمیت را شناسایی کرده است که عبارتند از :

۱-صمیمیت عاطفی : صمیمیت عاطفی یعنی نیاز به برقراری ارتباط و سهیم شدن با تمامی احساسات همسر، هم احساسات مثبت (برای مثال شادکامی، شادی، سرخوشی، خوشحالی و برانگیختگی) و هم احساسات منفی (برای مثال غمگینی، ناراحتی، ناکامی، ترس، خشم، گناه، شرم، تنهایی، ملال، خستگی و افسردگی). برای ایجاد صمیمیت عاطفی باید موانع و محدودیت های اندکی وجود داشته باشد تا احساسات به راحتی بتوانند در بافت یک رابطه بیان شوند. مثلا اگر فقط به احساسات مثبت اجازه بیان داده شود یک جو عاطفی دروغین و ظاهرا مثبت به وجود خواهد آمد و از سوی دیگر اگر فقط احساسات منفی بیان شوند جو عاطفی موجود باعث تیرگی و نابودی رابطه خواهد شد. با این حال، قواعد نانوشته برخی از همسران به آنان اجازه نمی دهد بتوانند به راحتی عواطف خود را بیان کنند. در چنین وضعیتی ممکن است طیف وسیعی از عواطف به صورت کامل بیان نشوند. برای مثال همسران ممکن است شادکامی یا خوشحالی خود را بیان کنند، اما سرخوشی و خوشحالی خود را ابراز ندارند یا ممکن است یکی از آن دو بتواند ناکامی یا ناراحتی خود را ابراز کند، اما در بیان خشم خود با موانعی روبه رو شود. یکی از زوجین ممکن است در بیان احساس غمگینی خود مشکل نداشته باشد، اما نتواند افسردگی و ناامیدی خود را بیان کند(باگاروزی، ترجمه اندوز و حمیدپور، ۱۳۹۸).

مدل ترکیبی وارینگ

وارینگ (۱۹۸۰) صمیمیت همسران را به عنوان ترکیبی از هفت عنصر زیر تعریف می کند :‌

۱-محبت یا هیجان  : میزانی که احساسات نزدیک هیجانی به وسیله همسر بیان می شود. وقتی احساسات نزدیک هیجانی و محبت بین همسران ابراز می شود، صمیمیت ایجاد می شود.

۲- خودافشایی  : میزانی که افکار، عقاید، گرایشات و احساسات در درون رابطه بیان می شود.  خودافشایی با صمیمیت ارتباط مثبت دارد. وقتی خودافشایی در رابطه زناشویی تسهیل می شود، صمیمیت افزایش می یابد.

۳-تطابق   : میزانی که همسران می توانند با یکدیگر به صورت راحت کار و تفریح داشته باشند. تطابق صمیمیت را به وسیله افزایش زمان با هم بودن در فعالیت های مشترک ایجاد می کند.

۴-همبستگی  و تعهد  : میزان تعهد همسران نسبت به رابطه است. تعهد شرط ضروری برای سایر ابعاد صمیمیت است، زیرا اطمینان و اعتماد در رابطه را تسریع می کند.

۵-روابط جنسی  : میزانی که نیازهای جنسی مبادله و ارضا می شود. ارضاء جنسی منعکس کننده بیشتر با هم بودن های شدید است که یک زوج تجربه می کنند.

۶-تعارض  : میزان آسانی حل عقاید متفاوت بین همسران است. مهارت های حل تعارض به عنوان یک پیش بینی کننده سطح نهایی صمیمیت در نظر گرفته می شود.

۷-اختیار  : میزان روابط مثبت همسران با خانواده و دوستان است. اختیار مربوط به استقلال از روابط هیجانی قوی با افراد دیگر مانند خانواده اصلی است که به زوج اجازه یک فضای هیجانی که برای رشد صمیمیت نیاز است را می دهد (عباسی اصل، ۱۳۹۵).

…

تعریف رضایتمندی جنسی

در تعاریف متعدد از رضایتمندی جنسی، یانگ و همکاران رضایتمندی جنسی را، احساس خوشایند شخص از روابط جنسی خود تعریف می کنند(یانگ  و همکاران، ۲۰۰۰). لارنس و بایرز (۱۹۹۵) آن را پاسخی عاطفی برخاسته از ارزشیابی ذهنی فرد از ابعاد مثبت و منفی مرتبط با رابطه جنسی با فردی دیگر تعریف کرده اند. بایرز و همکاران با اقتباس از نظریه مبادله اجتماعی و برابری بر این باورند که رضایت جنسی زمانی در بیشترین مقدار خود قرار دارد که پاداش ها بالا و هزینه های یک رابطه پایین بوده به گونه ای که پاداش ها بر هزینه ها ارجحیت داشته باشد. رضایت جنسی تنها لذت جسمانی نیست و شامل کلیه احساسات باقی مانده پس از جنبه های مثبت و منفی ارتباط جنسی می شود (مک نیل، ۲۰۰۹؛ به نقل از گشتاسب، ۱۳۹۶).

– اهمیت رضایتمندی جنسی

یکی از عوامل کلیدی در ارزیابی فرد نسبت به کیفیت زندگی به طور کلی و کیفیت و تداوم رابطه زناشویی به طور اخص، رضایت جنسی در رابطه زناشویی محسوب می شود(فونتس و ایگلسیس ، ۲۰۱۴) که با سازه های مرتبط با کیفیت زناشویی چون ارتباطات بین زوجین (مکنیل و بایرز ، ۲۰۰۹) رضایت از رابطه زناشویی (هندرسون، لهاوت و سیمونی ، ۲۰۰۹) ارتباط تنگاتنگی دارد، به گونه ای که این سازه به عنوان یکی از عوامل بی ثباتی زناشویی و پیش بینی کننده احتمال طلاق در آینده (ادواردز و بوث ، ۲۰۰۷) مورد مطالعه محققان بسیاری قرار گرفته است. رضایت جنسی مؤلفه ای مرتبط با تمایلات جنسی انسان است که به عنوان آخرین مرحله از چرخه پاسخ جنسی وی در نظر گرفته می شود (سازمان بهداشت جهانی، ۲۰۱۰).

عوامل مؤثر بر رضایت جنسی

عوامل مختلفی بر میزان رضایت جنسی تاثیر می گذارند. عوامل روانی مانند میزان صمیمیت و تعهد زوجین (بشارت، ۱۳۹۱). عوامل اقتصادی و اجتماعی مانند سطح درآمد و ساعات کار، عوامل جمعیت شناختی مانند: سن، جنس، سطح تحصیلات، عقاید دینی (چونگ و همکاران، ۲۰۰۸)، عوامل خانوادگی مانند طول مدت ازدواج (لیو ، ۲۰۰۳) و سبک های فرزندپروری (بشارت، دهقانی و تولاییان، ۱۳۹۳)، تعداد فرزندان (اوفالون، تسوی و آدویی ، ۲۰۰۳) دانش جنسی و نگرش جنسى (بشارت و رنجبر کلاگری، ۱۳۹۲) و جنبه های جسمی رابطه جنسی مانند فراوانی برقراری رابطه جنسی و تجربه ارگاسم (چونگ و همکاران، ۲۰۰۸).

برای سازگاری در ازدواج برقراری و تداوم ارتباط اثربخش ضروری است. لازمه ارتباط، یادگیری شریک شدن در افکار، احساسات، بازخوردهای مثبت و ابراز قدردانی می باشد (سیلیمن ، ۲۰۱۰)، سازگاری در زناشویی فرآیندی است که در طول زندگی زن و شوهر به وجود می آید، زیرا لازمه آن انطباق سلیقه ها، شناخت صفات شخصیتی، ایجاد قواعد رفتاری و شکل گیری الگوهای مراوده ای است. البته روزهای اول زندگی شایسته توجه جدی است. بنابراین سازگاری در زناشویی یک فرآیند تکاملی بین زن و شوهر است (لاسول و لاسول ، ۲۰۰۲).

پیشینه خارجی

کروکز  (۲۰۱۸) پژوهشی تحت عنوان «روانشناسی مثبت و زمینه اعتیاد: پیشنهادی برای یک چارچوب فرهنگی مرتبط» انجام داد. در این مقاله شواهد مداخلات روانشناسی مثبت در تنظیمات بالینی و اعتیاد بررسی شده است، مروری بر داده های مربوط به مصرف مواد و خدمات اعتیاد در امارات و کشورهای همسایه ارائه شده است و نتایج این مقاله نشان می دهد که  مداخلات روانشناسی مثبت می تواند چارچوبی مؤثر و قابل قبول برای درمان اعتیاد و راهکارهای پیشگیری فراهم کند.

بکت  (۲۰۱۷) به بررسی «اثربخشی مهارت های مثبت اندیشی بر ایجاد وفاداری مراقبان کودکان مبتلا به اوتیسم» پرداخت. این آزمایش مداخله آزمایشی، اعتبار یک مداخله آنلاین آموزش مهارت های مثبت اندیشی را برای مراقبین کودکان مبتلا به اوتیسم با تخصیص تصادفی ۷۳ مراقب به مداخله مهارت های مثبت اندیشی با گروه کنترل، مورد بررسی قرار داد. نتایج نشان داد که آموزش مهارت های مثبت اندیشی موجب افزایش وفاداری و بهزیستی و ایجاد روابط بهتر بین مراقبان و کودکان مبتلا به اوتیسم می شود.

مطالعه بیشتر